เฉาก๊วย หรือ เฉ่าก้วย เป็นพืชสมุนไพรจีน ทำมาจากหญ้าชนิดหนึ่งตระกูลเดียวกับ มินต์ สาระแหน่ กะเพรา โหระพา แมงลัก ยี่หร่า ฯลฯ มีชื่อเรียกว่าอย่างเป็นทางการ “Mesona chinensis” จัดอยู่ในวงศ์ Lamiaceae ส่วนคนไทย จะเรียกหญ้าชนิดนี้ว่า “หญ้าเฉาก๊วย” สารเพคตินที่สกัดจากต้นเฉาก๊วย สามารถเป็นทั้งอาหารหวานและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ
วิธีปลูกเฉาก๊วย การขยายพันธุ์เฉาก๊วยสามารถตัดส่วนของลำต้นไปปักในดิน รดน้ำให้ชุ่ม เช่นเดียวกับกระเพรา โหระพา สระแหน่ และสามารถใช้เมล็ดไปเพาะปลูกได้เช่นกัน
การเก็บต้นเฉาก๊วย เมื่อต้นเฉาก๊วยเจริญเติบโตเต็มที่ ชาวสวนก็จะตัดต้นเฉาก๊วย นำไปตากแดดให้แห้ง มัดรวมกันเป็นมัดๆ ส่งไปจำหน่ายทั้งในประเทศและส่งออกต่างประเทศ
ประโยชน์ของเฉาก๊วย แก้ร้อนใน แก้ไข้หวัด ลดความดันโลหิตสูง แก้กล้ามเนื้ออักเสบ ข้ออักเสบ ตับอักเสบ และเบาหวาน
วิธีการสกัดสารออกมาจากต้นเฉาก๊วย
ส่วนผสมการทำเฉาก๊วย
1. หญ้าเฉาก๊วยแห้ง 1/2 กิโลกรัม
2. น้ำสะอาด 18 ลิตร (1 ถัง)
3. แป้งมันสำปะหลัง
วิธีทำก้อนเฉาก๊วย
1. นำหญ้าเฉาก๊วยแห้งมาล้างให้สะอาด เพื่อให้สิ่งแปลกปลอมอื่น หลุดออก แล้วนำไปใส่ปี๊บหรือถังสแตนเลส เติมน้ำสะอาด
2. นำไปต้มด้วยไฟปานกลาง ใช้ไม้พาย คนเรื่อย ๆ ไม่ให้น้ำล้นออกมา ใช้เวลาเคี่ยวประมาณ 4 ชั่วโมง จะได้น้ำเฉาก๊วยที่ดำและเข้มข้น (สารเคมีที่เรียกว่า เพกติน (Pectin))
3. เทน้ำเฉาก๊วยที่ได้ออกพักในหม้อ รอให้เย็น ซึ่งเมื่อเย็นแล้วจะมีความเข้มข้นมากกว่าเดิม แล้วจึงนำมากรองเอากากออก โดยใช้ผ้าขาวบางรองซ้อนกัน 3 ชั้น วางบนปากภาชนะ เทน้ำเฉาก๊วยกรองผ่านผ้าลงไป โดยกรอง 3 ครั้ง แต่ละครั้งพยายามคั้นกาก ให้น้ำออกมามาก ๆ เพื่อจะได้มีความดำและเหนียวมาก ๆ
4. เติมแป้งมันสำปะหลังลงไปในน้ำเฉาก๊วยเพื่อช่วยให้เฉาก๊วยแข็งตัวเป็นก้อนมากขึ้น
5. นำไปตักแบ่งรับประทานกับส่วนผสมอื่นๆ ตามใจชอบ
การรับประทานเฉาก๊วย เดิมชาวจีนจะกิน โดยเอามาคลุกกับน้ำตาลทรายแดงให้เข้ากัน คนไทยนำมาดัดแปลงโดยหั่นเป็นชิ้นๆ ใส่ในน้ำเชื่อมและน้ำแข็ง
ทำไมต้องเฉาก๊วยชากังราว
เฉาก๊วยชากังราว เป็นเฉาก๊วยของบริษัท หนึ่งในจังหวัดกำแพงเพชร (คำว่า ชากังราว เป็นชื่อเมืองกำแพงเพชรในอดีต) ที่ใช้เฉาก๊วยถึง 3 สายพันธุ์ คือ ต้นเฉาก๊วยจากจีน อินโดนีเซีย และเวียดนาม ที่ดึงคุณลักษณะเด่นของแต่ละสายพันธุ์ ออกมาจนได้เฉาก๊วยชากังราว โดยเฉาก๊วยเวียดนาม จะมีความหวานที่สุด เฉาก๊วยอินโดนีเซีย จะมีความเหนียวนุ่มไม่เหมือนใคร และเฉาก๊วยของจีน จะให้ความกลมกล่อม ดังนั้น เฉาก๊วยชากังราว จึงการันตีเรื่อง รสชาตินุ่มเหนียวเคี้ยวเพลินและยังให้รสชาติที่หวานกลมกล่อมอีกด้วย ผมคอนเฟริ์มครับ
ชมคลิป การทำเฉาก๊วย
ภาพประกอบจาก : http://www.noyshop.com/web-board/picpost/20121404142839.jpg